- ME TO BΛΕΜΜΑ ΤΩΝ ΠΕΡΙΗΓΗΤΩΝ - Τόποι - Μνημεία - Άνθρωποι - Νοτιοανατολική Ευρώπη - Ανατολική Μεσόγειος - Ελλάδα - Μικρά Ασία - Νότιος Ιταλία, 15ος

O Βέλγος αρχαιολόγος και ιστορικός Franz-Valéry-Marie Cumont (1868-1947), καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Γάνδης, έμεινε γνωστός για τις επιγραφικές μελέτες του αλλά και επειδή διεξήγαγε τις πρώτες συστηματικές έρευνες πάνω στις λατρείες της ύστερης Αρχαιότητας και ιδίως τον Μιθραϊσμό στα ρωμαϊκά χρόνια. Μαζί με τον αδελφό του Eugène Cumont, απόφοιτο της στρατιωτικής σχολής και επίσης καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Γάνδης, ανέλαβε αρχαιολογικές αποστολές στον Πόντο, την Αρμενία και τη Συρία. Παρά τη διεθνή αναγνώρισή του από την επιστημονική κοινότητα, δεν του δόθηκε η έδρα διδασκαλίας της Ρωμαϊκής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Γάνδης και έτσι ο ίδιος παραιτήθηκε από τις θέσεις που κατείχε στο Πανεπιστήμιο και στη Βασιλικό Μουσείο των Βρυξελλών, και έζησε στο εξής στο Παρίσι και τη Ρώμη. Δημοσίευσε μονογραφίες και επιστημονικά άρθρα σε διεθνή περιοδικά, συμμετείχε σε πολλές ευρωπαϊκές Ακαδημίες Επιστημών, και τιμήθηκε με διεθνή βραβεία. Ο Cumont ήταν ο ερευνητής που ανέδειξε τη σημασία των ερειπίων στην παλαιοχριστιανική Δούρα Ευρωπό της Συρίας. Στο τέλος της ζωής του δώρισε την προσωπική του βιβλιοθήκη και το αρχείο του στην Βελγική Ακαδημία στη Ρώμη. Το πλούσιο αυτό υλικό είναι πλέον προσβάσιμο στους ερευνητές και το ευρύ κοινό χάρη στη σύγχρονη τεχνολογία .

Κατά τη διάρκεια των αρχαιολογικών του αποστολών ο Cumont συγκέντρωσε πλούσιο επιγραφικό, τοπογραφικό και φωτογραφικό υλικό. Την άνοιξη του 1900 βρέθηκε στον Πόντο για να συνεχίσει τις έρευνες που είχαν ήδη ξεκινήσει προγενέστεροι ερευνητές (Anderson, Welsh κ.ά.). Ο αδελφός του Eugène ήταν υπεύθυνος για το δρομολόγιο, τις γεωγραφικές πληροφορίες και τη χάραξη των χαρτών που συνόδεψαν τα πορίσματα των ερευνών του, ενώ ο ίδιος συγκέντρωνε το επιγραφικό και αρχαιολογικό υλικό. Οι δημοσιεύσεις του αποτελούν ένα από τα πρώτα έργα πάνω στην αρχαιολογία της σημερινής ανατολικής Τουρκίας. Μεταξύ άλλων προσώπων που συνέδραμαν στις έρευνες του, ευχαριστεί και τον Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή, ο οποίος του είχε παράσχει συστατικές επιστολές. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους στο Πόντο, οι αδελφοί Cumont συχνά κατέλυαν στις μονές των Ιησουιτών μοναχών. Το δρομολόγιο που ακολούθησαν περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τις εξής περιοχές: Αμισό, Σαμσούντα, Μπάφρα, Κάβσα (Termae Phazimonitorum), Βεζίρ Κοπρού (Νεοκλαυδιούπολη), Μερσιβάν, Αμάσεια, Zile (Zéla), Σουλού Σεράι (Σεβαστιούπολις), Σίβας (Σεβάστεια), Τοκάτ, Κομάνε, Νικσάρ (Νεοκαισάρεια), Καραχισάρ (Κολωνία), Πουρκ (Νικόπολη), Ερζινγκιάν (Ερίζα) και Τραπεζούντα.

Η αρχαιολογική αποστολή των αδελφών Cumont ξεκίνησε στις 4 Απριλίου 1900 και έληξε εξαιτίας μιας επιδημίας στις 21 Ιουνίου του ιδίου έτους. Το ημερολόγιο της αποστολής συνοδεύτηκε από φωτογραφικό υλικό, το οποίο παρά τη μέτρια ποιότητα των εκτυπώσεων παραμένει πολύ σημαντικό για την ιστορία του χώρου. Ο Cumont τεκμηριώνει τις πληροφορίες που παραδίδει με παραπομπές σε βίους Αγίων, κείμενα του Γρηγορίου Νύσσης, επιστημονικά περιοδικά όπως η Αρχαιολογική Επετηρίδα και η Byzantinische Zeitschrift, αρχαίους συγγραφείς όπως ο Αρριανός, ο Στράβωνας, ο Βιτρούβιος, ο Τάκιτος, ο Πτολεμαίος και ο Κικέρωνας, περιηγητές, γεωγράφους και χαρτογράφους όπως οι Busbecq, Tavernier, Tournefort, Hamilton, Cuinet, van Lennep, Μillet, Kiepert, σημειώσεις των Ιησουιτών μοναχών αλλά και έγγραφα των κατά τοπους μητροπόλεων.

Σύνταξη: Ιόλη Βιγγοπούλου

TRAVELOGUES

ME TO BΛΕΜΜΑ ΤΩΝ ΠΕΡΙΗΓΗΤΩΝ

Τόποι - Μνημεία - Άνθρωποι

Νοτιοανατολική Ευρώπη - Ανατολική Μεσόγειος

Ελλάδα - Μικρά Ασία - Νότιος Ιταλία

15ος - 20ός αιώνας

CUMONT, Franz / CUMONT, Eugène. Voyage d'exploration archéologique dans le Pont et la Petite Arménie, Βρυξέλλες, 1906.

Θέματα (138)