TEXIER, Charles Félix Marie. Byzantine Arcitecture, illustarted by Examples of Edifices erected in the East during the earliest Ages of Christianity…, and R.Popplewell Pullan, Λονδίνο, Day & Son, 1864.
Ο Γάλλος αρχαιολόγος και αρχιτέκτονας Charles Félix Marie Texier (1802-1871) εισήχθη στη Σχολή Καλών Τεχνών το 1823, ενώ το 1827 ήταν ήδη επιθεωρήτης σε δημόσια έργα του Παρισιού. Διενήργησε ανασκαφές στο Fréjus και στην Όστια και το 1828-29 επιφορτίστηκε με αρχαιολογικές αποστολές από την Ακαδημία. Το 1833, μετά από μια μόνο περιοδεία λίγων χρόνων, ο αρχαιολόγος Charles Texier εκπονεί για πρώτη φορά τη "Γεωγραφική, Iστορική και Aρχαιολογική Περιγραφή των Πόλεων και Eπαρχιών της Mικράς Aσίας", στεφανώνοντας με το έργο του όλες τις προγενέστερες απλοϊκές παρεμφερείς μελέτες. Mετά τον R. Chandler (1765), τον W.M. Leake (αρχές του 19ου αι.) και τον Texier αρχίζει η βαθμιαία εισχώρηση των ταξιδιωτών προς την αχανή ενδοχώρα της Mικράς Aσίας.
Oι πρώτες προσεγγίσεις αποτολμώνται προς τη Βιθυνική περιφέρεια, ενώ οι ανατολικότερες περιοχές –άρρηκτα συνδεδεμένες περισσότερο με αρχαιοθηρίες παρά με ρομαντικές οδοιπορίες– έλκουν διπολικά τους ταξιδιώτες μέσα από το υπερχειλίζον ελληνιστικο-ρωμαϊκό παρελθόν τους και τις εξέχουσες θέσεις των επτά Eκκλησιών της Aποκάλυψης. Το 1839 o Texier ξεκινά αρχαιολογική αποστολή στην Αρμενία, τη Μεσοποτομία και την Περσία, τα πορίσματα της οποίας δημοσιεύτηκαν το 1843-45. Από το 1840 διετέλεσε καθηγητής αρχαιολογίας στο Collège de France, από το 1843 επιθεωρητής των δημοσίων κτηρίων στην Αλγερία και από το 1855 εξελέγη ακαδημαϊκός.
Ο Texier είναι από τους πρώτους που ασχολήθηκαν με τη βυζαντινή αρχιτεκτονική και η εντυπωσιακή αυτή μεγάλου σχήματος δημοσίευση αποτελεί πρωτοπόρα αλλά και πλήρως εμπεριστατωμένη έκδοση σχετική με το θέμα. Ο συγγραφέας συγκέντρωσε το υλικό αυτό όταν περιηγήθηκε σε τρία ταξίδια στη Μικρά Ασία, την Τραπεζούντα και τη Θεσσαλονίκη. Αρχαιοδίφες από τη Ρωσία, τη Γερμανία και την Αγγλία ήρθαν στο Παρίσι να δούν και να συζητήσουν το υλικό αυτό που ο Texier επεξεργαζόταν από το 1854 έως το 1862.
Προηγείται μία εισαγωγή για τη βυζαντινή αρχιτεκτονική αναφορικά με τις εκκλησίες, τα περίκεντρα κτήρια αλλά και τις οχυρώσεις. Ακολουθούν κεφάλαια για την αρχιτεκτονική πριν από τον Μέγα Κωνσταντίνο, τα κτίσματα στην Καππαδοκία, τις θρησκευτικές τελετές στις εκκλησίες, τις μετατροπές των αρχαίων ναών σε χριστιανικούς χώρους λατρείας και τα ψηφιδωτά δάπεδα, ενώ υπάρχουν πληροφορίες και εικόνες τόσο για την αρχιτεκτονική των χριστιανικών κτισμάτων στα Ιεροσόλυμα, στην Προύσα, την Τραπεζούντα, τη Συρία όσο και για όλες σχεδόν τις εκκλησίες στη Θεσσαλονίκη (Άγιος Γεώργιος-Ροτόντα, Παναγία Χαλκέων, Αγία Σοφία, Άγιοι Απόστολοι, Αχειροποίητος, Προφήτης Ηλίας).
Συντάκτης: Ιόλη Βιγγοπούλου
Θέματα (105)
-
Όψη και κάτοψη του περίκεντρου ναού των Αγίων Μαρκελλίνου και Πέτρου στη Ρώμη.
-
Χριστιανικές επιτύμβιες στήλες στο Σουρ ελ Γκοζλάν της Αλγερίας.
-
Υπόσκαφη εκκλησία ανατολικά της Καισάρειας (σημερινό Κάισερι) στην Καππαδοκία.
-
Υπόσκαφος τάφος κοντά στο Προκόπι (σημερινό Ουργκιούπ) της Καππαδοκίας.
-
Είσοδος υπόσκαφης εκκλησίας κοντά στο Προκόπι (σημερινό Ουργκιούπ) της Καππαδοκίας.
-
Αναθηματική παράσταση από εκκλησία στο Προκόπι (σημερινό Ουργκιούπ).
-
Η εκκλησία του Αγίου Αντωνίου χτισμένη πάνω στο Ναό του Βαάλ στο χωριό Μπέιτ Μερί του Λιβάνου.
-
Οι οχυρώσεις της πόλης Δάρα (Αναστασιούπολη, και σήμερα Ογούζ) στην Μεσοποταμία.
-
Άποψη του Ναού του Διονύσου στη Λαοδίκεια την Πάραλο, σήμερα Λατάκεια της Συρίας.
-
Κάτοψη του Ναού του Πορτούνου στην Όστια, ο οποίος μετατράπηκε σε χριστιανικό ναό.
-
Όψη και τομή του Ναού του Πορτούνου στην Όστια, ο οποίος μετατράπηκε σε χριστιανικό ναό.
-
Άποψη του εσωτερικού του βαπτιστηρίου στον καθεδρικό ναό της Αιξ αν Προβένς.
-
Δάπεδο με μαρμαροθετήματα (opus sectile) στην Αγία Σοφία της Τραπεζούντας.
-
Λεπτομέρειες του νάρθηκα της εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη.
-
Ψηφιδωτές παραστάσεις στον τρούλλο της Ροτόντας της Θεσσαλονίκης.
-
Ψηφιδωτές παραστάσεις στον τρούλλο της Ροτόντας της Θεσσαλονίκης.
-
Επιγραφές στις ψηφιδωτές παραστάσεις στον τρούλλο της Ροτόντας της Θεσσαλονίκης.
-
Ψηφιδωτές παραστάσεις στον τρούλλο της Ροτόντας στη Θεσσαλονίκη.
-
Ψηφιδωτές παραστάσεις στον θόλο της Ροτόντας στη Θεσσαλονίκη.
-
Ψηφιδωτές παραστάσεις στον τρούλλο της Ροτόντας στη Θεσσαλονίκη.
-
Όψη της κόγχης και της εισόδου της Αγίας Σοφίας Θεσσαλονίκης.
-
Εγκάρσια και κάθετη τομή της εκκλησίας της Αχειροποίητου στη Θεσσαλονίκη.
-
Άποψη της εκκλησίας των Αγίων Αποστόλων στη Θεσσαλονίκη από τα βορειοανατολικά.
-
Άποψη της εκκλησίας των Αγίων Αποστόλων στη Θεσσαλονίκη από τα νοτιοανατολικά.
-
Εγκάρσια τομή της εκκλησίας των Αγίων Αποστόλων στη Θεσσαλονίκη.
-
Δυτική όψη της εκκλησίας των Αγίων Αποστόλων στη Θεσσαλονίκη.
-
Σφραγίδες σε τούβλα στον ναό του Προφήτη Ηλία στη Θεσσαλονίκη.
-
Εγκάρσια τομή και κάτοψη της εκκλησίας της Παναγίας των Χαλκέων στη Θεσσαλονίκη.
-
Δυτική και νότια όψη της εκκλησίας των Παναγίας των Χαλκέων στη Θεσσαλονίκη.
-
Δυτική όψη και εγκάρσια τομή της εκκλησίας του Προφήτη Ηλία στη Θεσσαλονίκη.
-
Τομή και κάτοψη του Λουτρού του Μωάμεθ Β΄ στην Κωνσταντινούπολη (Τσουκούρ Χαμάμ).
-
Τομή και κάτοψη της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου στα Μύρα της Λυκίας (σημερινό Καλέ).
-
Εγκάρσια τομή και κάτοψη εκκλησίας στη Ντάνα (Al-Dana) της Συρίας.
-
Κάθετη τομή και σχέδιο των κιονοκράνων της εκκλησίας στη Ντάνα (Al-Dana) της Συρίας.
-
Κάτοψη του φρουρίου της Έδεσσας στη Σανλί Ούρφα της Τουρκίας.
-
Κορινθιακοί κίονες γνωστοί ως Θρόνος του Νιμρώδ στο φρούριο της Έδεσσας στη Σανλί Ούρφα.
-
Όψη της Αγίας Σοφίας της Τραπεζούντας από τα βορειοανατολικά.
-
Κάθετη τομή και νότια όψη της Αγίας Σοφίας της Τραπεζούντας.
-
Τοιχογραφίες ιεραρχών στην αψίδα της Αγίας Σοφίας της Τραπεζούντας.
-
Κάτοψη της Παναγίας Χρυσοκεφάλου, σήμερα Τέμενος Ορτά Χισάρ Φατίχ, στην Τραπεζούντα.
-
Κάθετη τομή της Παναγίας Χρυσοκεφάλου, σήμερα Τέμενος Ορτά Χισάρ Φατίχ, στην Τραπεζούντα.