CORONELLI, Vincenzo. Repubblica di Venezia p. IV. Citta, Fortezze, ed altri Luoghi principali dell' Albania, Epiro e Livadia, e particolarmente i posseduti da Veneti descritti e delineati dal p. Coronelli, Βενετία, 1688.
O Ιταλός φραγκισκανός μοναχός, χαρτογράφος, κοσμογράφος και εγκυκλοπαιδιστής Vincenzo Maria Coronelli (1650-1718) γεννήθηκε και πέθανε στη Βενετία. Γιος Βενετού ράφτη, έφηβος ακόμη πήγε στη Ραβένα να μάθει την τέχνη της ξυλογραφίας. Σε ηλικία δεκαέξι χρονών δημοσίευσε το πρώτο από τα εκατόν σαράντα έργα που τύπωσε σε όλη τη διάρκεια του βίου του. Σπούδασε στη Ρώμη, όπου και ανακηρύχθηκε διδάκτωρ της θεολογίας, ενώ παράλληλα σπούδασε αστρονομία, Ευκλείδειο γεωμετρία και αρχαία φιλοσοφία, αν και έγινε διάσημος κατασκευάζοντας υδρόγειες σφαίρες. Στα 1678 κατασκεύασε για τον δούκα της Πάρμας δύο εξαιρετικής τεχνικής τέτοιες σφαίρες, διαμέτρου 175 εκ., ενώ όταν ο Γάλλος πρέσβης στη Ρώμη του παρήγγειλε, το 1681, δύο ανάλογες, προκειμένου να τις προσφέρει ως δώρο στον Λουδοβίκο ΙΔ´, ο Coronelli εγκαταστάθηκε, στο Παρίσι για δύο χρόνια. Υλοποίησε την παραγγελία κατασκευάζοντας δύο σφαίρες –διαμέτρου 382 εκ. και βάρους, η κάθε μία, δύο τόνων–, μία με τη γη (βάσει όλων των μέχρι τότε γνώσεων αναφορικά με τη γεωγραφία) και μια με τον ουρανό (με τον ουράνιο θόλο όπως φαινόταν την ημέρα της γέννησης του Λουδοβίκου ΙΔ´), η οποία επιχρωματισμένη παρουσίαζε τους αστερισμούς σαν φανταστικά ζώα. Σήμερα οι σφαίρες αυτές ανήκουν και εκτίθενται στη Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας François Mitterrand.
Ο Coronelli μετά την παραμονή του στο Παρίσι ταξίδεψε και εργάστηκε σε πολλές χώρες στην Ευρώπη, ώσπου εγκαταστάθηκε μόνιμα, στα 1705, στη Βενετία, όπου ίδρυσε την πρώτη γεωγραφική εταιρεία: τη Γεωγραφική Aκαδημία των Aργοναυτών (Accademia Cosmografica degli Argonauti). Έως το 1707 είχε την ευθύνη για την παραγωγή, από το πολυπληθές εργαστήριό του, πλούσιων χαρτογραφικών εκδόσεων που επηρέασαν την εξέλιξη των έντυπων γεωγραφικών εκδόσεων. Ονομάστηκε κοσμογράφος της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας και ανέλαβε να απεικονίσει τις νικηφόρες μάχες των συμπατριωτών του κατά τον Eνετο-οθωμανικό πόλεμο (1684-87). Τα σχέδια αυτά συνοδεύουν έκτοτε πάμπολλες επανεκδόσεις ή μεταφράσεις (αγγλικά, γαλλικά, φλαμανδικά, γερμανικά) των έργων του ή εικονογραφούν μεταγενέστερα ταξιδιωτικά χρονικά, ιστορικά συγγράμματα και γεωγραφικά έργα. Πέθανε σε ηλικία 68 ετών, αφού δημοσίευσε εκτός από εκατοντάδες χάρτες στις εκδόσεις του και τους έξι πρώτους τόμους της Biblioteca Universale Sacro-Profana, που θεωρείται η πρώτη εγκυκλοπαίδεια με αλφαβητική τάξη. Πολλές από τις υδρόγειες σφαίρες του Coronelli βρίσκονται σήμερα στην Αυστρία, τη Γερμανία και το Βέλγιο, ενώ η Διεθνής Εταιρείας Μελέτης Υδρόγειων Σφαιρών, με έδρα τη Βιέννη, φέρει τιμητικά το όνομά του.
Σύνταξη: Ιόλη Βιγγοπούλου
Θέματα (160)
-
Κροάτης ευγενής και Κροάτης προερχόμενος από τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα.
-
Σκλάβος ή κατάδικος κωπηλάτης γαλέρας (galeotto) και ελεύθερος εργαζόμενος στη γαλέρα (scappolo).
-
Τοπογραφικός χάρτης του κόλπου του Κοτόρ στο σημερινό Μαυροβούνιο.
-
Χάρτης του φρουρίου του Καστελνουόβο (σημερινό Χέρτζεκ Νόβι) και του Κοτόρ.
-
Κάτοψη του φρουρίου του Καστελνουόβο (σημερινό Χέρτζεκ Νόβι).
-
Γκονφαλόνε (Gonfalone), μέλος της βενετικής πολιτοφυλακής του Πέραστ.
-
Κάτοψη των τειχών του φρουρίου στο νησί Σβέτι Μάρκο (παλ. Στραντιότι) στον κόλπο του Κοτόρ.
-
Χάρτης των ακτών της Αδριατικής με τον ρου των ποταμών Μποζάνα και Ντριν.
-
Σχέδια των οχυρώσεων του φρουρίου της Αυλώνας και του φρουρίου των Κανίνων.
-
Το φρούριο του Ουλτσίν ή Ντουλτσίνο στο σημερινό Μαυροβούνιο.
-
Το κάστρο Μαργαρίτι στη Θεσπρωτία κατά την πολιορκία του από τους Βενετούς στα 1571.
-
Το φρούριο που έχτισε ο Γεώργιος Καστριώτης (Σκεντέρμπεης) στο ακρωτήριο Ροντονίτ της Αλβανίας.
-
Το κάστρο του Σοποτού (σημερινό Μπόρσι) πολιορκούμενο από τον βενετικό στρατό και στόλο στα 1570.
-
Χάρτης της Κέρκυρας, των Παξών και των Αντίπαξων με τις ακτές της Ηπείρου.
-
Χάρτης της Κέρκυρας πλαισιωμένος από απόψεις και κατόψεις των σημαντικότερων φρουρίων της νήσου.
-
Χάρτης των οχυρώσεων της Δραγαμεστού (σήμερα Αστακός Αιτωλοακαρνανίας).
-
Χάρτης της νότιας Κεφαλονιάς, μέρους της δυτικής ακτής της Πελοποννήσου και της Ζακύνθου.
-
Κάτοψη του κάστρου της Ζακύνθου με το σχέδιο των βενετικών οχυρώσεων.
-
Άποψη του κάστρου του Αγίου Γεωργίου, παλαιάς πρωτεύουσας της Κεφαλονιάς.
-
Κάτοψη του κάστρου του Αγίου Γεωργίου, παλαιάς πρωτεύουσας της Κεφαλονιάς.
-
Άποψη του κάστρου του Αγίου Γεωργίου, παλαιάς πρωτεύουσας της Κεφαλονιάς.
-
Άποψη του κάστρου του Αγίου Γεωργίου, παλαιάς πρωτεύουσας της Κεφαλονιάς, με το προάστιο (borgo).
-
Χάρτης της Πρέβεζας και της περιοχής του κάστρου της Αγίας Μαύρας.
-
Κάτοψη του φρουρίου της Μπούκας στην Πρέβεζα και του κάστρου της Λευκάδας.
-
Χάρτης του πορθμού του Δρεπάνου με κάτοψη του κάστρου της Λευκάδας.
-
Χάρτης της περιοχής του Αστακού (Δραγαμεστού) στην Αιτωλοακαρνανία.
-
Προμετωπίδα, ο Λέων της Βενετίας, το έμβλημα της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας.
-
Χάρτης της ηπειρωτικής Ελλάδας, της Πελοποννήσου και των νησιών του Αιγαίου.
-
Ο πορθμός Ρίου-Αντιρρίου με κατόψεις των φρουρίων του Ρίου και του Αντιρρίου.
-
Χάρτης της περιοχής της Κορίνθου με κάτοψη του κάστρου του Ακροκόρινθου.
-
Χάρτης του όρμου της Πύλου με κάτοψη του Νιόκαστρου και του Παλαιόκαστρου.
-
Άποψη του όρμου της Σφακτηρίας και του Νιόκαστρου της Πύλου.
-
Χάρτης των νότιων ακτών της Μεσσηνίας και της Λακωνίας με τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα.
-
Κάτοψη του κάστρου του Πασσαβά και του κάστρου της Κελεφάς στην Πελοπόννησο.
-
Οθωμανικό λάβαρο που πήραν οι Βενετοί μετά από τη νίκη τους στην εκπόρθηση της Κορώνης το 1685.
-
Χάρτης της περιοχής της Χαλκίδας με κάτοψη του φρουρίου της Χαλκίδας και του φρουρίου Καράμπαμπα.
-
Χάρτης της ακτής της Αττικής και των νησιών του Αργοσαρωνικού.
-
Χάρτης της Αθήνας με τα σημαντικότερα μνημεία και άλλες αρχαιότητες.
-
Άποψη της Αθήνας με αναφορά στην ανατίναξη του Παρθενώνα από τον Φραγκίσκο Μοροζίνι.