ROGIER, Camille. La Turquie. Moeurs et usages des Orientaux au XIXeme siècle: Scenes de leur vie intérieure et publique, harems, bazars, cafés, bains, danses et musique, costumes &c., Παρίσι, Lemercier, 1847.
Ο Γάλλος ζωγράφος και εικονογράφος Camille Adolphe Rogier (1810-1896) σπούδασε σχέδιο και χαρακτική στην Τουλούζη. Έκανε εκθέσεις στο ετήσιο Salon του Παρισιού από το 1833 έως το 1848. Στα 1835 ανέλαβε την συνοδευτική εικονογράφηση σε έκδοση του Βοκάκιου και καθιερώθηκε ως εικονογράφος μικρών διακοσμητικών θεμάτων (βινιέτες). Το 1837 ταξίδεψε στην Ιταλία, όπου παρέμεινε τρία χρόνια. Κατόπιν έζησε στην Κωνσταντινούπολη από το 1840 έως το 1843, την εποχή που και άλλοι Γάλλοι διανοούμενοι του ευρύτερου ή στενότερου κύκλου του, όπως ο G. de Nerval, ο Th. Gautier, ο M. du Camp και ο G. Flaubert, βρέθηκαν επίσης στην Οθωμανική πρωτεύουσα. Ταξίδεψε στην Σμύρνη και στη Μικρά Ασία, κι όταν επέστρεψε στο Παρίσι διορίστηκε επίσημος εικονογράφος του περιοδικού “L'Illustration” και αργότερα διετέλεσε διευθυντής του ταχυδρομείου στη Βηρυτό.
Θεωρείται από τους πρώτους Γάλλους οριενταλιστές ζωγράφους του 19ου αιώνα που απεικόνισαν θέματα της Ανατολής, επικεντρωνόμενοι στους ανθρώπινους τύπους και σε στιγμιότυπα του δημόσιου και ιδιωτικού βίου των κατοίκων. Δημοσίευσε λιθογραφίες, ακουαρέλες αλλά και σχέδια. Έμεινε γνωστός για τις λιθογραφίες του με θέματα της Ανατολής, καθώς και για τις εικονογραφήσεις εκδόσεων γνωστών Γάλλων συγγραφέων (R. Chateubriand, V. Hugo κ.ά).
Το Λεύκωμα του με τίτλο «La Turquie. Moeurs et usages des Orientaux au XIXeme siècle: Scenes de leur vie intérieure et publique, harems, bazars, cafés, bains, danses et musique, costumes &c.», με πενήντα λιθογραφίες και εισαγωγικό σημείωμα του Th. Gautier, έκανε πολλές επανεκδόσεις. H παρούσα έκδοση περιέχει λίγους μόνον πίνακες από αυτούς που κοσμούν το πλήρες έργο.
Ο πολυγραφότατος Γάλλος συγγραφέας, ποιητής, δημοσιογράφος και κριτικός τέχνης Théophile Gautier (ή Θεόφιλος Γκωτιέ, 1811-1872), γιος κυβερνητικού υπαλλήλου, έζησε από μικρός στο Παρίσι. Παθιασμένος με τον Βίκτορ Ουγκώ εντάχθηκε στο ρομαντικό κίνημα και δημοσίευσε, στα 1831-32 τα πρώτα του ποιήματα. Υπήρξε στενός φίλος του σημαντικού εκπροσώπου της λογοτεχνίας του ρομαντισμού G. de Nerval, και συνδέθηκε με τους Μπωντλαίρ, Ουγκώ, Μπαλζάκ, Φλωμπέρ, Ντελακρουά και άλλους καλλιτέχνες της εποχής. Έζησε ο ίδιος εκκεντρικά και προκλητικά προς τα κατεστημένα ήθη, ενώ συμμετείχε σε λογοτεχνικές λέσχες που καθόρισαν τα πνευματικά κινήματα του 19ου αιώνα στη Γαλλία, όπως η λέσχη των «Παρνασσιστών».
Στα 1836, μετά από σύσταση του Oνορέ ντε Μπαλζάκ, ο Γκωτιέ άρχισε να αρθρογραφεί ως κριτικός τέχνης στο περιοδικό La Chronique de Paris. Επίσης, σε διάστημα τριάντα χρόνων έγραψε δύο χιλιάδες περίπου άρθρα στο περιοδικό La Presse. Ακολούθησαν, με πυκνή παραγωγή, ποιήματα, θεατρικά έργα και οι ταξιδιωτικές του αναμνήσεις από τα Πυρηναία (1840), ενώ τα επόμενα ταξίδια του στην Αλγερία (1845), την Ιταλία (1850), την Ελλάδα (1852), την Τουρκία (1852), τη Ρωσία (1858) και την Αίγυπτο (1869) θα του παράσχουν υλικό για πολλές μεταγενέστερες δημοσιεύσεις του. Ταξίδευε απλά, χωρίς συνοδεία και προσπαθούσε να γνωρίσει από κοντά τους ανθρώπους και τον πολιτισμό τους. Έγινε διευθυντής του περιοδικού «Revue De Paris», αρθρογράφησε στο «Le Moniteur», και ακαταπόνητα δημοσίευε άρθρα σε περιοδικά, βιογραφίες (όπως του Ο. Ντε Μπαλζάκ), άρθρα για την τέχνη, μυθιστορήματα και κείμενα για μπαλέτα (όπως τη «Ζιζέλ») αλλά και για μουσικούς (Μπερλιόζ, Γκουνώ, Βάγκνερ κ.ά). Εξελέγη πρόεδρος της Société Nationale Des Beaux-Arts και γνώρισε έτσι τους πιο γνωστούς καλλιτέχνες της εποχής (Ε. Ντελακρουά, Ε. Μανέ, Γκ. Ντορέ). Του απονεμήθηκε η Λεγεώνα της Τιμής, παντρεύτηκε την Ερνεστίνα Γκρίσι, αδελφή της πρώτης χορεύτριας ερμηνεύτριας της Ζιζέλ, εξασκούνταν στην πυγμαχία και την κωπηλασία και αγαπούσε με πάθος τις γάτες.
Η αρτιότητα της γλώσσας με την οποία γράφει, τα καλολογικά στοιχεία και οι γλαφυρός λόγος χαρακτηρίζουν τα έργα του. Οι περιγραφές του για την Κωνσταντινούπολη (μνημεία, καφενεία, παζάρια, δερβίσηδες, παλάτια, Βόσπορος κ.λπ) αναδεικνύουν την γοητεία που εξασκούσε η πολιτεία στους ταξιδιώτες, ενώ καταφέρνει να μεταφέρει εικόνες στον αναγνώστη που μετουσιώνονται σχεδόν σε πίνακες ζωγραφικής. Ο πληθωρικός στη ζωή και στον λόγο Γκωτιέ έγραφε με καθαρή, ευέλικτη και ζωντανή γλώσσα και έγινε έτσι ο πιο αντιπροσωπευτικός συγγραφέας της λογοτεχνικής και καλλιτεχνικής ζωής της εποχής του, το έργο του οποίου εκτιμάται πάντα. Σε αυτόν ανήκουν τα ρητά: “Η Φαντασία είναι το πρώτο όπλο στον πόλεμο ενάντια στη Πραγματικότητα” και “η Τέχνη για την Τέχνη”.
Σύνταξη: Ιόλη Βιγγοπούλου
