[TOWER, Arthur]. Εικόνες από την Άνδρο του 1840: Το Λεύκωμα Τάουερ, Δ. Ι. Πολέμης (κείμενο), Άνδρος, Καΐρειος Βιβλιοθήκη (επιμέλεια εκδόσεις Άγρα), 1987.
O Άγγλος αξιωματικός του Ναυτικού Arthur Tower (1816 - 1877) γεννήθηκε στο Έσσεξ. Από το 1836 υπηρέτησε ως σημαιοφόρος του Βασιλικού Ναυτικού σε πλοία του Βρετανικού Στόλου στη Μεσόγειο. Στα 1842 έγινε υποπλοίαρχος, και με την ιδιότητα αυτή ταξίδεψε στις θάλασσες της Μεσογείου αλλά και μέχρι τις βρετανικές κτήσεις στον Ινδικό Ωκεανό. Παρέμεινε στην υπηρεσία του Βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού έως το 1863, ενώ ονομάστηκε πλοίαρχος, στα 1869, αφού είχε ήδη αποστρατευθεί.
Στα μέσα του 19ου αιώνα ο βρετανικός στόλος διεξήγε υδρογραφικές έρευνες στις θάλασσες του Ιονίου και του Αιγαίου. Έτσι συντάχθηκαν την περίοδο αυτή πολυτιμότατοι χάρτες, όχι μόνο για ναυτική χρήση, καθώς η Υδρογραφική Υπηρεσία της Βρετανίας είχε συγκεντρώσει πλήθος πληροφοριών που αφορούσαν τη γεωγραφία, την αρχαιολογία, την τοπογραφία και τη φυσική ιστορία των παράλιων περιοχών και των νησιών της Μεσογείου. Παράλληλα, οι αξιωματικοί που ήταν επιφορτισμένοι με τη σχεδίαση των ναυτικών χαρτών απεικόνισαν και σε υδατογραφίες ή σχεδιαγράμματα πολλά τοπία των περιοχών που επισκέπτονταν.
Ο ίδιος ο Tower είχε συγκεντρώσει μεγάλο μέρος από τις υδατογραφίες του σε ένα Λεύκωμα, το οποίο περιείχε σαράντα τρία θαλασσινά τοπία της ανατολικής Μεσογείου. Περιέχονται απόψεις της Θάσου, της Μυτιλήνης (1840), της Αίγινας, της Χαλκίδας, της Αθήνας, της Σύρου, της Πάρου (1842), της Νάξου (1842), της Κρήτης, της Κέρκυρας, της Ζάκυνθου (1844), των Φίλιππων, της Άσσου της Μικράς Ασίας, της Συρίας και της Μάλτας. Σε άλλα Λευκώματα του Tower που φυλάσσονται στο Εθνικό Ναυτικό Μουσείο, υπάρχουν επίσης πανοράματα του Πειραιά, της Σμύρνης, της Κέρκυρας, της Σύρου, της Πάρου και της Σούδας. Επίσης σε άλλο Λεύκωμα, κειμήλιο σήμερα της οικογένειας Tower, υπάρχει απεικόνιση της Νάξου και της Κέας.
Στην παρούσα έκδοση περιλαμβάνονται υδατογραφίες που απεικονίζουν τοπία της Άνδρου. Παρά την απλοϊκότητα του σχεδίου, η οποία δείχνει έναν όχι ιδιαίτερα έμπειρο ζωγράφο, τα χρώματα και η ειδυλλιακή ατμόσφαιρα προσδίδουν ξεχωριστή χάρη στους πίνακες. Οι ανθρώπινες μορφές με τις τοπικές ενδυμασίες προστέθηκαν στο κάθε θέμα ως γραφική λεπτομέρεια. Αν λάβουμε όμως υπόψη ότι η Άνδρος δεν υπήρξε ποτέ σταθμός στις θαλάσσιες διαδρομές, οι απεικονίσεις αυτές αποτελούν σπάνιο τεκμήριο της ιστορίας της νήσου.
Σύνταξη: Ιόλη Βιγοπούλου