1842 – 1885. Ελλάδα, ιστορική, εικονογραφημένη. Μια πλήρης συλλογή ιστορικών, τοπογραφικών και καλλιτεχνικών ντοκουμέντων..., Αθήνα, Nikolas Books, 1984.
Η έκδοση περιέχει μέρος της συλλογής του Κύπριου εμπόρου παλαιών βιβλίων, χαρτών και χαρακτικών Α. Νίκολας. Παρουσιάζονται κυρίως τα χαρακτικά αλλά και τα άρθρα που τα συνοδεύουν (αγγλικά και μεταφρασμένα στα ελληνικά), το οποία προέρχονται από τα περιοδικά “The Illustrated London News” και “The Graphic”, και αφορούν πολιτικά, πολεμικά, κοινωνικά και άλλα γεγονότα και ζητήματα του Ελληνικού Κράτους και του ελλαδικού χώρου από το 1842 έως το 1885 : η οθωνική περίοδος, η αγγλική κυριαρχία στα Ιόνια νησιά και η ενσωμάτωσή τους στο Ελληνικό Κράτος, η εξέγερση στη Θεσσαλία και την Ήπειρο, η άφιξη του βασιλιά Γεωργίου Α΄, η έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης, η Επανάσταση στην Κρήτη και το Ολοκαύτωμα στο Αρκάδι η δημιουργία της πρώτης σιδηροδρομικής γραμμής Αθηνών - Πειραιώς, οι διεθνείς διασκέψεις στο Παρίσι, το Βερολίνο και τον Άγιο Στέφανο για την ελληνική υπόθεση, ο σεισμός στη Χίο, η δολοφονία των ξένων προξένων στη Θεσσαλονίκη κ.ά.
Το βρετανικό περιοδικό «The Illustrated London News» ιδρύθηκε από τους Nathaniel Cooke, Herbert Ingram και Mark Lemon. Πρωτοκυκλοφόρησε στις 14 Μαϊου 1842 και σχεδόν αμέσως πέτυχε μεγάλη κυκλοφορία, παραδίδοντας στο ευρύ κοινό για πρώτη φορά ειδήσεις και ανταποκρίσεις από όλο τον κόσμο. Επρόκειτο για έκδοση σε μεγάλου σχήματος, με την πρωτοτυπία ότι τα άρθρα συνοδεύονταν από πολύ προσεγμένες εικονιστικά ξυλογραφίες. Στο περιοδικό συνεργάστηκαν γνωστοί συγγραφείς, δημοσιογράφοι, σχεδιαστές, χαράκτες και αργότερα φωτογράφοι. Το περιοδικό κυκλοφορούσε εβδομαδιαία έως το 1971, ακολούθως έγινε μηνιαίο και από το 1989 τριμηνιαίο. Το 2003 διακόπηκε οριστικά η κυκλοφορία του για το κοινό. Η εταιρεία Illustrated London News εξακολουθεί να διαχειρίζεται το ηλεκτρονικό αρχείο του περιοδικού και να δημοσιεύει εκλαϊκευμένες ιστορικές εκδόσεις που αντλούν το περιεχόμενό τους από τα άρθρα του.
Η ιδέα ενός εικονογραφημένου περιοδικού γρήγορα δημιούργησε ανταγωνιστές, και έτσι από τα μέσα του 19ου αιώνα κυκλοφορούν τόσο στην Βρετανία, όσο και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες παρόμοια περιοδικά ειδήσεων εμπλουτισμένα με εικονογραφικό υλικό. Έτσι, από το 1869 έως το 1932 κυκλοφορεί το εβδομαδιαίο εικονογραφημένο περιοδικό «The Graphic», σε πολυτελές χαρτί και με εξαιρετικής τεχνικής ξυλογραφίες.
Πολλές από τις ξυλογραφίες αυτές αναδημοσιεύτηκαν σε άλλες εκδόσεις στην Ευρώπη και στην Αμερική καθώς και στα ελληνικά περιοδικά «Βρετανικός Αστήρ» (Λονδίνο, 1860-1862) και «Έσπερος» (Λειψία, 1881-1888).
Οι εικονογραφήσεις που συνοδεύουν τα άρθρα είναι ξυλογραφίες. Τον 15ο αιώνα, όταν ο Γουτεμβέργιος εφήυρε το επίπεδο πιεστήριο, το ξύλο αποτέλεσε το κυριότερο υλικό για την εκτύπωση των εικονογραφήσεων. Βαθμιαία, τους επόμενους αιώνες (16ος-18ος) προτιμήθηκαν οι χαράξεις σε χαλκό (χαλκογραφίες), σε λίθο (λιθογραφίες), σε χάλυβα ή οι τονικές οξυγραφίες (ακουατίντες). Στις αρχές του 19ου αιώνα o Thomas Bewick (1753-1828) βελτίωσε εξαιρετικά την τεχνική της ξυλογραφίας, η οποία και επαναχρησιμοποιήθηκε για την εικονογράφηση εκδόσεων. Την τελευταία τριακονταετία του 19ου αιώνα η φωτογραφία αρχίζει να επικρατεί ενώ παράλληλα οι εικονογραφημένες εκδόσεις εμπλουτίζονται με χαρακτικά που έχουν φιλοτεχνηθεί με κάποια από τις παλαιότερες τεχνικές.
Σύνταξη : Ιόλη Βιγγοπούλου
Θέματα (285)
-
Τα Βασιλικά Ανάκτορα (σήμερα Βουλή των Ελλήνων), Φεβρουάριος 1843.
-
Ο ναός του Ολυμπίου Διός και ο Αγγλικανικός ναός του Αγίου Παύλου στην Αθήνα, Μάιος 1843.
-
Η σορός του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη σε λαϊκό προσκύνημα, Φεβρουάριος 1843.
-
Άποψη της Σμύρνης, 1844. Στην κορυφή του λόφου διακρίνεται ο λόφος Πάγος (Κάστρο Καντιφέ).
-
Ανάγλυφο της Νίκης από το θωράκιο του ναού της Αθηνάς Νίκης (σήμερα στο Μουσείο της Ακρόπολης).
-
Ο Κέκροπας και η κόρη του Πάνδροσος: Σύμπλεγμα από το δυτικό αέτωμα του Παρθενώνα.
-
Ο έκτος λίθος της βόρειας ζωφόρου του Παρθενώνα: Η Πομπή των Παναθηναίων.
-
Ο δεύτερος λίθος της βόρειας ζωφόρου του Παρθενώνα: Η Πομπή των Παναθηναίων.
-
Ο Παρθενώνας στα 1687, μετά την ανατίναξη του από τον Φραγκίσκο Μοροζίνι.
-
Σχεδιαστική αποκατάσταση του ανατολικού αετώματος του Παρθενώνα: Η γέννηση της θεάς Αθηνάς.
-
Γιορτή προς τιμήν του Δημητρίου Καλλέργη σε ταβέρνα του Λονδίνου, Νοέμβριος 1846.
-
Μύλος στο Αργοστόλι. Στο βάθος το Ληξούρι. Σεπτέμβριος 1849.
-
Η μονή του Αγίου Γερασίμου στους πρόποδες του Αίνου, στην Κεφαλονιά. Δεκέμβριος 1849.
-
Αγώνας κρίκετ στη Σπινάδα, στην πόλη της Κέρκυρας, τον Ιούλιο του 1853. Στο βάθος το Παλαιό Φρούριο.
-
Τα Βασιλικά Ανάκτορα (σήμερα Βουλή των Ελλήνων) και η γύρω περιοχή, 1853.
-
Ο Όθωνας και η Αμαλία εκκλησιάζονται στη Μητρόπολη Αθηνών, 1854.
-
Το Τζαμί Τζισταράκη στην οδό Άρεως στην Πλάκα. Στα δεξιά η Βιβλιοθήκη του Αδριανού. Ιούλιος 1854.
-
Τοπίο στα νότια της πόλης της Κέρκυρας (από το Κανόνι), 1858.
-
Άποψη της πόλης της Κέρκυρας από το Κανόνι. Στο βάθος το Παλαιό Φρούριο (1859).
-
Άποψη της πόλης της Κέρκυρας από τη νησίδα Βίδο. Στον λόφο το Νέο Φρούριο της Κέρκυρας (1859).
-
Η Βασίλισσα Ελισάβετ της Αυστρίας αναχωρεί από την Κέρκυρα, 1858.
-
Άποψη της πόλης της Λευκάδας, 1859. Στα αριστερά διακρίνεται το βενετικό φρούριο της Αγίας Μαύρας.
-
Το λιμάνι της Πάτρας στα 1861. Στα δεξιά διακρίνονται τα τείχη του φρουρίου της πόλης.
-
Το λιμάνι της Πάτρας, στα 1861. Στα δεξιά το κάστρο της πόλης.
-
Προσωπογραφία του Δημητρίου Βούλγαρη, ο οποίος διετέλεσε οκτώ φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας.
-
Ελληνές κάτοικοι του Λονδίνου ψηφίζουν στο ελληνικό προξενείο στις εθνικές εκλογές του 1862.
-
Άποψη της πόλης της Κέρκυρας από τη θάλασσα στα 1862. Στα αριστερά διακρίνεται το Παλαιό Φρούριο.
-
Άποψη της πόλης της Κέρκυρας, στα 1862, από τη θάλασσα. Στα αριστερά διακρίνεται το Παλαιό Φρούριο.
-
Η αναχώρηση του βασιλιά Γεωργίου Α΄ από την Κοπεγχάγη, 1863.
-
Ο βασιλιάς Γεώργιος Α΄ εκκλησιάζεται στον ναό του Σωτήρα Χριστού στο Λονδίνο, 1863.
-
Τα Βασιλικά Ανάκτορα (σήμερα Βουλή των Ελλήνων) και η γύρω περιοχή στα 1863.
-
Έλληνες αγρότες προσέρχονται στην Αθήνα για να καλωσορίσουν τον βασιλιά Γεώργιο Α΄ στα 1863.
-
Έλληνες διαφόρων περιοχών της Ελλάδας με τοπικές ενδυμασίες, 1863.
-
Ελληνίδες διαφόρων περιοχών της Ελλάδας με τοπικές ενδυμασίες, 1863.
-
Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών υποδέχεται τον βασιλιά Γεώργιο Α΄ στην είσοδο της Μητρόπολης, 1863.
-
Η εθνική φρουρά δίνει όρκο πίστης στον βασιλιά Γεώργιο Α΄, 1863.
-
Άγαλμα Ρωμαίου αυτοκράτορα που βρέθηκε στα ερείπια αρχαίου θεατρου στον Κίσσαμο Χανίων.
-
Ο οθωμανικός στρατός επιτίθεται στη Μονή Αρκαδίου, Νοέμβριος 1866.
-
Η ελληνορθόδοξη εκκλησία τoυ Αγίου Νικολάου στο Λίβερπουλ της Αγγλίας στα 1869.
-
Τα εγκαίνια της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου στο Λίβερπουλ της Αγγλίας στα 1869.
-
Άποψη της Σαντορίνης από τα δυτικά στα 1870. Αριστερά διακρίνεται η Οία.
-
Χωρικός παρουσιάζει σε μοναχούς αρχαίο ελληνικό άγαλμα που ανακάλυψε (Νάξος, 1870).
-
Γενική άποψη του Λαυρίου με τα λατομεία, από τη θάλασσα, 1870.
-
Σκηνή στους δρόμους της Αθήνας κατά τη διάρκεια των Αποκρεών, στα 1877.
-
Η Πριγκίπισσα της Ουαλίας Αλεξάνδρα συναντά πλανόδιους ανθοπώλες στην Αθήνα, στα 1877.
-
Κάτοψη των ανασκαφών του Ερρίκου Σλήμαν στην Ακρόπολη των Μυκηνών. Κάτοψη της Ακρόπολης των Μυκηνών.
-
Άποψη των ανασκαφών του Σλήμαν στην Ακρόπολη των Μυκηνών: Ταφικά μνημεία.
-
Η είσοδος του Θολωτού τάφου των Μυκηνών από την εσωτερική πλευρά.
-
Τμήμα του αρχαίου τείχους της Ακρόπολης του Ναυπλίου (Ακροναυπλίας).
-
Η κοιλάδα του Μαραθώνα. Στο πρώτο επίπεδο αρχαιολογική ανασκαφή.
-
Τοπίο στον Κορινθιακό κόλπο. Στο βάθος διακρίνονται ο Παρνασσός και ο Ελικώνας.
-
Άποψη της αρχαίας Κορίνθου με τον Ακροκόρινθο και τον Ναό του Απόλλωνα.
-
Η κρίση του Ανατολικού Ζητήματος στα 1875-78: Έλληνες εγκαταλείπουν την Καβάρνα της Βουλγαρίας.
-
Η Επανάσταση στη Θεσσαλία το 1878: Η "συνοριακή" πόλη του Δομοκού με το κάστρο.
-
Έλληνες επαναστάτες στη Θεσσαλία, κατά την επανάσταση του 1878.
-
Το ναυάγιο του πλοίου Ασύριαν, έξω από το Ελαφονήσι Κρήτης (1878).
-
Χάρτης της Βαλκανικής χερσονήσου με τις αλλαγές που επέφερε η Συνθήκη του Βερολίνου (1878).
-
Έλληνορθόδοξοι της Τρωάδας παρακολουθούν την ακολουθία της Ανάστασης.
-
Κρητική Επανάσταση (1866-1869): Η πολιορκία του Κισσάμου Χανίων.
-
Κρητική Επανάσταση (1866-1869): Έλληνες ακροβολιστές στα βουνά.
-
Ελληνορθόδοξοι της Κωνσταντινούπολης επιστρέφουν στην οικία τους μετά τον εκκλησιασμό τους.
-
Άποψη του ρωμαϊκού υδραγωγείου στον Μπουτζά της Σμύρνης (Κοιλάδα της Αγίας Άννας).
-
Τα ερείπια του ναού του Αγίου Ιωάννη των Ιπποτών, από την έκρηξη που ακολούθησε τον σεισμό του 1856.
-
Η Σοφία Εγκαστρωμένου Σλήμαν, σύζυγος του Ερρίκου Σλήμαν, με διάδημα από τον Θησαυρό του Πριάμου.
-
Άποψη της αργολικής πεδιάδας από το αρχαίο θέατρο του Άργους. Στο βάθος το Ναύπλιο.
-
Οι αρχαιότητες που ανακάλυψε ο Ερρίκος Σλήμαν στις Μυκήνες παρουσιάζονται σε έκθεση στην Αθήνα.
-
Ερείπια στις Θέρμες του Ηρώδη του Αττικού στην Αλεξάνδρεια Τρωάδα.
-
Οι ανασκαφές του Ερρίκου Σλήμαν στην Τροία: Άποψη από τα ανατολικά.
-
Οι ανασκαφές του Ερρίκου Σλήμαν στην Τροία: Άποψη από τα δυτικά.
-
Προσωπογραφία του Α. Μήτσα, ηγετικής μορφής κατά τη Β΄ Μάχη της Μακρυνίτσας στα 1878.
-
Αρχαίοι υπόσκαφοι τάφοι γύρω από το Μικρολίμανο, στον Πειραιά.
-
Λέμβος του βρετανικού πλοίου "Osborne" μεταφέρει την πριγκίπισσα Αλεξάνδρα της Ουαλίας στην Αίγινα.
-
Γέφυρα, πιθανότατα ρωμαϊκή, στον ποταμό Τούζλα (αρχ. Σατνιόεις) κοντά στην Άσσο.
-
Ο βρετανικός στόλος εισέρχεται στον κόλπο της Γέρας στη Λέσβο.
-
Η εκκλησία του Αγίου Θεράποντα στη Μυτιλήνη, πριν πάρει την τελική της μορφή.
-
Σεισμός της Χίου, 1881: Κάτοικοι της πόλης παρακολουθούν την ανέγερση σκηνών από το γαλλικό ναυτικό.
-
Ερείπια στο κάστρο της Χίου μετά τον φονικό σεισμό του 1881.
-
Ο δήμαρχος του Λονδίνου υποδέχεται τον βασιλιά της Ελλάδας Γεώργιο Α΄ στη βιβλιοθήκη Γκίλντχαλ.
-
Η αρχαία Κόρινθος με τον Ναό του Απόλλωνα και τον Ακροκόρινθο.
-
Λαξευτές κόγχες για αφιερώματα στο Ιερό της Αφροδίτης στην Ιερά Οδό, κοντά στην Ελευσίνα.
-
Προσωπογραφία του Χαριλάου Τρικούπη, πρωθυπουργού της Ελλάδας.
-
Επάνω: Πανοραμική άποψη της Κωνσταντινούπολης από το Πέρα. Κάτω: Πανοραμική άποψη του Πέρα.