MARCHEBEUS, –. Voyage de Paris à Constantinople par bateau à vapeur. Nouvel itinéraire orné d’une carte et de cinquante vues et vignettes sur acier…, Παρίσι, A. Bertrand, 1839.
H εφαρμογή του ατμού στα μέσα μεταφοράς μετάλλαξε τους πλάνητες ταξιδιώτες, βαθμιαία, σε μετακινούμενους τουρίστες. H δυναμική αυτή μετατροπή πλέχει τη μεγαλόπρεπη είσοδο της πρώτης ατμοκίνητης θαλαμηγού στα ύδατα της Ανατολής (Απρίλιος-Aύγουστος 1833). Η πρώτη αυτή «κρουαζιέρα» με ατμόπλοιο προς την Ανατολή οργανώθηκε από τον αρχιτέκτονα Marchebeus και καταγράφηκε από τον ίδιο και τον Γάλλο γιατρό J. Giraudeau de St. Gervais (1802-1861), ο οποίος και το πρωτοδημοσίευσε στα 1835. Ο Marchebeus συμβουλεύτηκε και ημερολογιακές σημειώσεις άλλων επιβατών και μετά τον πρόλογο στην έκδοση παραθέτει τα ονόματά τους. Με τη θαλαμηγό «Φραγκίσκος Α΄» ταξίδευαν εξήντα διάσημες προσωπικότητες της εποχής, πρίγκιπες, καλλιτέχνες, λόγιοι, και διπλωμάτες από τη Βαυαρία, την Ισπανία, την Ουγγαρία, το Λονδίνο, το Εδιμβούργο, τη Βέρνη, το Παρίσι, το Αμβούργο, τη Στοκχόλμη, τη Φλωρεντία, όπως ο αδελφός του βασιλιά Όθωνα Μαξιμιλιανός, ο βαρόνος Seidlitz και η δούκισσα του Berry.
Το ταξίδι ξεκίνησε από τη Μασσαλία και μέσω Γένοβας, Λιβόρνο, Νάπολης, Μεσσήνης, Κατάνης και Ταορμίνας οι ευγενείς επιβάτες έφθασαν στις Συρακούσες. Ύστερα συνέχισαν στη Mάλτα και έφθασαν στην «όμορφη και γελαστή» Κέρκυρα στις 29 Απριλίου, για την οποία ο Marchebeus εκτός από τις ιστορικές πληροφορίες παραδίδει και σκηνές από τη σύγχρονη ζωή του νησιού (τοπικές ενδυμασίες, συνήθειες και ασχολίες των κατοίκων, η εξοχή κ.ά.).
Στη συνέχεια η θαλαμηγός κατευθύνθηκε προς την Πάτρα, απ’ όπου οι ταξιδιώτες επισκέφθηκαν τους Δελφούς, και τέλος έφτασε στη Zάκυνθο (για την οποία επίσης καταγράφει στοιχεία που αφορούν τον πληθυσμό, τις καλλιέργειες, την παραγωγή πίσσας, το λιμάνι, τους κατοίκους που μιλούν πολλές γλώσσες, το κάστρο κ.ά). Ακολούθως αποβιβάστηκαν στη δυτική ακτή της Ήλιδας και αφού επισκέφτηκαν την Oλυμπία συνέχισαν προς τον κόλπο του Nαυαρίνου, περιέπλευσαν τις νότιες ακτές της Πελοποννήσου και έφτασαν στο Nαύπλιο από όπου περιηγήθηκαν στο Άργος, στις Μυκήνες και στην Τίρυνθα. Με σταθμούς στην Ύδρα, στον Πόρο, στην Aίγινα και την Κόρινθο έφτασαν στις 22 Μαΐου, στην Aθήνα και περιπλέοντας, στις 28 Μαΐου το Σούνιο κατευθύνθηκαν στη Σμύρνη, όπου ο Marchebeus περιγράφει τα παζάρια, τα δημόσια λουτρά, το λιμάνι και την πόλη της Εφέσου. Αγκυροβόλησαν στη Μυτιλήνη, περιηγήθηκαν στην Άσσο, αναζήτησαν τα ομηρικά ίχνη στην Τροία, και από τον Ελλήσποντο κατέπλευσαν στις 8 Ιουνίου στην Κωνσταντινούπολη, όπου έμειναν σχεδόν είκοσι μέρες.
Στο ταξίδι της επιστροφής ξαναπέρασαν από τη Σμύρνη, έπλευσαν προς τη «φλεγόμενη πυραμίδα», τη Σύρο δηλαδή, όπου το θερμό θέρος εναρμονιζόταν με τις «θερμές» γιορταστικές βραδιές στο νησί. Η Τήνος, η Μύκονος, η Δήλος, η Νάξος, η Πάρος, η Αντίπαρος, η Μήλος είναι, πριν από τα Κύθηρα, οι αιγαιοπελαγίτικοι σταθμοί της κρουαζιέρας πριν αυτή καταλήξει στη Mάλτα, στις σικελικές πόλεις και στη Νάπολη με τα περίτρανα ρωμαϊκά ερείπια στη ευρύτερή της περιοχή.
Οι γενικοί όροι του ταξιδιού, οι τιμές, οι αξιόλογες τοποθεσίες σε όλη τη διαδρομή και ένας χάρτης του δρομολογίου κλείνουν το ταξίδι αυτό –προάγγελο για τις μελλοντικές προτιμήσεις επισκεψιμότητας των Δυτικοευρωπαίων–, που ωστόσο πέρασε απαρατήρητο από τους Έλληνες (και τον περιοδικό και ημερήσιο τύπο της εποχής).
Σύνταξη: Ιόλη Βιγγοπούλου
