LEAKE, William Martin. Peloponnesiaca: a Supplement to Travels in the Morea, Λονδίνο, J. Rodwell, 1846.
O Bρετανός αντισυνταγματάρχης William Martin Leake (1777-1860), τοπογράφος, αρχαιόφιλος και μέλος των Dilettanti, θεωρείται από τους πιο συστηματικούς μελετητές του ελληνικού χώρου. Σπούδασε στη Bασιλική Στρατιωτική Aκαδημία, έζησε τέσσερα χρόνια στην Ινδία, έγινε μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου, της Βασιλικής Γεωγραφικής Εταιρείας καθώς και της Ακαδημίας Επιστημών του Βερολίνου.
Από το 1794 έως το 1815 στάλθηκε από τη βρετανική κυβέρνηση στις ευρωπαϊκές και ασιατικές επαρχίες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για την εξυπηρέτηση μελλοντικών πολιτικο-στρατιωτικών συμφερόντων. Έτσι το 1801 χαρτογράφησε την Αίγυπτο και τους καταρράκτες του Νείλου, αλλά στο ταξίδι της επιστροφής βρισκόταν σε ένα από τα πλοία που μετέφερε μέρος των γλυπτών, που είχε αποσπάσει o Λόρδος Έλγιν από την Ακρόπολη, και έχασε όλα του τα σχέδια και τους χάρτες του.
Αργότερα μελέτησε τη στρατηγική φυσιογνωμία, τους δρόμους και τις οχυρές θέσεις της Πελοποννήσου, ενώ ως επίσημος αντιπρόσωπος στην Αυλή του Aλή Πασά επιδόθηκε σε πρωτοποριακές ανιχνεύσεις στον βόρειο ελλαδικό χώρο και, τέλος, οδοιπόρησε με απαράμιλλη υπομονή τη Δυτική Mικρά Aσία, αποτυπώνοντάς την συστηματικά.
Στη διάρκεια των αποστολών του, κατέγραψε με το γνωστό συγκροτημένο και λεπτομερειακό του ύφος ό,τι σημαντικό είχε να επιδείξει κάθε περιοχή, παραδίδοντας ένα πλουσιότατο συγγραφικό έργο αποτελούμενο από περιηγητικές (με ελαχιστες όμως αναφορές στον εαυτό του), ιστορικές και πολιτικές αφηγήσεις με επίκεντρο τον ελληνικό, αρχαίο και σύγχρονο κόσμο. Επιπλέον συγκέντρωσε πλήθος αρχαιοτήτων, τα οποία δόθηκαν το Βρετανικό Μουσείο και στο Καίμπριτζ.
Συντάκτης: Ιόλη Βιγγοπούλου
