FELLOWS, Sir Charles. A Journal written during an Excursion in Asia Minor, Λονδίνο, John Murray, 1839.
Ο Βρετανός αρχαιολόγος Sir Charles Fellows (1799-1860) σχεδίαζε ήδη από τα δεκατέσσερα του χρόνια σχέδια, που χρησιμοποιήθηκαν στη σελίδα τίτλου σε μεταγενέστερη έκδοση σχετική με τον βίο του Λόρδου Βύρωνα. Από το 1820 ζούσε στο Λονδίνο, ήταν ενεργό μέλος Επιστημονικής Εταιρείας και από το 1832, μετά τον θάνατο της μητέρας του, έζησε για μεγάλο διάστημα στην Ιταλία, την Ελλάδα και την Αντολή. Πολλά από τα σχέδιά του κόσμησαν το περίφημο “Childe Harold” του Λόρδου Βύρωνα.
Ο Fellows εγκαταστάθηκε το 1832 στη Σμύρνη, από όπου άρχισε τις εξερευνήσεις του σε άγνωστες μέχρι τότε στους Δυτικοευρωπαίους περιοχές της Μικράς Ασίας (Λυδία, Μυσία, Βιθυνία, Φρυγία, Πισιδία, Παμφυλία, Λυκία, Καρία). Tολμηρός, κυρίως εξερευνά με μεγάλο αριθμό βοηθών (τρεις φορές, 1838, 1839, 1844) την άγνωστη ως τότε Λυκιακή χώρα (Ξάνθος, Tλως, Tελμησσός, Mύρα, Όλυμπος, Πάταρα κ.λπ.), κομίζοντας υπέρ του βρετανικού κράτους πλήθος αρχαιοτήτων. Mόνο τον Iούνιο του 1842 μεταφέρθηκαν εβδομήντα δύο κιβώτια με γλυπτά και αρχιτεκτονικά μέλη.
Tα πορίσματα των εξερευνήσεών του, όχι πάντοτε επιστημονικά τεκμηριωμένα, δημοσίευσε σε τρεις εκδόσεις τα επόμενα χρόνια. Tα ευρήματά του, που σήμερα βρίσκονται στο Bρετανικό Mουσείο, είναι γνωστά σαν «Ξάνθια μάρμαρα». Χρίστηκε ιππότης για τις υπηρεσίες του και την πρόσκτηση των Ξάνθιων γλυπτών στη χώρα του. Πλήρωσε με δικά του έξοδα όλες τις εξορμήσεις του και από τις εξερευνήσεις του συγκέντρωσε επίσης επιγραφές και είδη από το φυσικό βασίλειο.
Η συγκεκριμένη έκδοση (η οποία συνετέλεσε ώστε οι αρχές του Βρετανικού Μουσείου να ζητήσουν από τον πρέσβη τους στην οθωμανική πρωτεύουσα να μεσολαβήσει για να να επιτρέψει ο σουλτάνος τη μεταφορά αρχαιοτήτων από τα εδάφη του) περιγράφει την πρώτη περιοδεία του στη Μικρά Ασία και περιλαμβάνει στο Παράρτημα επιγραφές και έναν πολύ ενδιαφέροντα κατάλογο των τοπωνυμίων, που καταγράφονται στο οδοιπορικό του όπως προφέρονται από τους ντόπιους πληθυσμούς και όπως δηλώνονται από την Βασιλική Γεωγραφική Εταιρεία. Εκτός από τις ολοσέλιδες εικονογραφήσεις, μεσολαβούν εντός του κειμένου σχέδια με θέματα του καθημερινού βίου (μουσικά όργανα, εργαλεία, δερβίσηδες) ή αρχαιότητες (ανάγλυφα, επιγραφές) αλλά και σχετικά με τις συνθήκες του ταξιδιού του (πλοίο, τσαγερό, κουνουπιέρα).
Tην ιδέα της περιήγησης προς τη μικρασιατική ενδοχώρα ακολουθούν μετά τον Fellows και άλλοι ταξιδιώτες, που και αυτοί έρχονται αντιμέτωποι: με τις υπέρτατες δυσκολίες των συνθηκών ταξιδιού και της ταύτισης των τοπωνυμίων με τις πηγές (λόγω παραφθοράς και αλλαγής), καθώς και με τον βαρύ χαρακτήρα και ρυθμό ζωής των διαφόρων εθνοτικών ομάδων.
Σύνταξη: Ιόλη Βιγγοπούλου
Θέματα (61)
-
Τμήμα της ζωφόρου από τον ναό της Αθηνάς στην Άσσο. Σαρκοφάγοι στην Άσσο.
-
Παραδοσιακό εργαλείο αλωνίσματος (δοκάνι, τυκάνη, τσουκάνι).
-
Πήλινο ειδώλιο καθιστής θεότητας από τη συλλογή του Έλληνα πρόξενου στο Τσανάκ Καλέ.
-
Ανάγλυφο εντοιχισμένο σε σπίτι της Νίκαιας (σημερινό Ιζνίκ).
-
Αναθηματική στήλη του Ηρόφιλου στο δρόμο μεταξύ Ινονού και Κιουτάχειας στη Φρυγία της Μικράς Ασίας.
-
Τμήμα ρωμαϊκής σαρκοφάγου εντοιχισμένο στο τείχος της Νίκαιας (σημερινό Ιζνίκ).
-
Σχέδια από την τοιχοδομία σε αρχαία τείχη στα Ισίονδα (σημερινό Κορκούτ Ελί).
-
Υδρία που χρησιμοποιείται στις ορεινές περιοχές της νότιας Μικράς Ασίας.
-
Αναθηματική επιγραφή από τη Φασηλίδα προς τιμήν του Αυτοκράτορα Αδριανού.
-
Λαξευτός τάφος και σαρκοφάγοι στα περίχωρα της Αντίφελλου (σημερινό Κας).
-
Σχέδιο αγροτικής κατοικίας η οποία μοιάζει με αρχαίο λυκιακό ναό.
-
Λαξευτοί τάφοι στη Μάκρη (αρχαία Τελμησσό και σήμερα Φετχιγιέ).
-
Λαξευτός τάφος στη Μάκρη (αρχαία Τελμησσό και σήμερα Φετχιγιέ).
-
Γυναίκα φέρει υδρία την οποία έχει στερεώσει στην πλάτη της με ιμάντες.