CURZON, Robert

Ο Άγγλος διπλωμάτης, ταξιδιώτης και συγγραφέας Robert Curzon, 14ος βαρόνος Zouche (1810-1873) ταξίδεψε από την Αίγυπτο και τους Αγίους Τόπους (1833) ως τα Μετέωρα (1834) και το Άγιον Όρος (1837). Στο πρώτο του ταξίδι, τον Ιούλιο του 1833, έφυγε από τη Μάλτα και έφτασε στην Αλεξάνδρεια και στο Κάιρο, απ’ όπου επισκέφτηκε τα κοπτικά μοναστήρια της περιοχής και κατέληξε στα Ιεροσόλυμα. Στα τέλη Οκτωβρίου του 1834, από την Κέρκυρα πέρασε στα Γιάννενα και στο Μέτσοβο, για να καταλήξει στα μοναστήρια των Μετεώρων απ’ όπου επέστρεψε σε δεκαπέντε μέρες πάλι στη Κέρκυρα. Τέλος, από την Κωνσταντινούπολη, στα 1837, κατευθύνθηκε στον Άθω, όπου επισκέφτηκε πολλά μοναστήρια. Στα 1841-43, μέλος της βρετανικής πρεσβείας στην Κωνσταντινούπολη και αργότερα γραμματέας του Sir Stratford Canning, ανέλαβε και υψηλές πολιτικές ευθύνες. Όπως ο ίδιος περιγράφει με λεπτομέρειες στο οδοιπορικό του φρόντισε για τη μεταφορά χειρογράφων από τα ορθόδοξα μοναστήρια της Ανατολής (τρεις κώδικες από την Παλαιστίνη στα 1834 και τρεις από τον Άθω στα 1837, μεταξύ των οποίων ένα εικονογραφημένο ψαλτήρι του 14ου αιώνα). Μετά τον θάνατό του τα χειρόγραφα αυτά κατατέθηκαν στη Βρετανική Βιβλιοθήκη. Το οδοιπορικό του επανεκδόθηκε πολλές φορές ως το 1851 και μία ακόμη το 1916. Oι ξυλογραφίες της έκδοσης βασίστηκαν σε δικά του σχέδια.

Το 1844 ο Al. Kinglake ήταν ο πρώτος που εισήγαγε έναν νέο τρόπο γραφής ταξιδιωτικών χρονικών: καταργώντας σχεδόν κάθε συμπληρωματική λεπτομέρεια πληροφοριακού χαρακτήρα για τους τόπους, τα μνημεία και τους λαούς, περιορίστηκε στις προσωπικές του εντυπώσεις και στα συναισθήματά του, αδιαφορώντας για ιστορικές τεκμηριώσεις. Έτσι, δημιούργησε μια νέα σχολή συγγραφής ταξιδιωτικών οδοιπορικών, που ακολούθησε, μεταξύ άλλων, και ο Curzon. O τελευταίος στην αναλυτικότατη εισαγωγή του αναφέρεται στην ιστορία της χριστιανικής Eκκλησίας, στους Άγιους Πατέρες, στις αιρέσεις και σε όλες τις δογματικές αποκλίσεις, στη γραφικότητα του φυσικού τοπίου που περιβάλλει τις μονές, στην ορθόδοξη τέχνη και στο εικονογραφικό πρόγραμμα των εκκλησιών. Επίσης γράφει για τις ιδιαιτερότητες της βυζαντινής αρχιτεκτονικής, τα χαρακτηριστικά της εικονογραφικής τέχνης συγκρίνοντας την με τη δυτική τέχνη, καθώς και για την εκκλησιαστική ιεραρχία, τον μοναστικό βίο και τα αρμένικα μοναστήρια. Στο κυρίως κείμενο πλέον ξετυλίγονται τα προσωπικά του βιώματα και συναισθήματα.

Σύνταξη: Ιόλη ΒΙγγοπούλου

TRAVELOGUES

ME TO BΛΕΜΜΑ ΤΩΝ ΠΕΡΙΗΓΗΤΩΝ

Τόποι - Μνημεία - Άνθρωποι

Νοτιοανατολική Ευρώπη - Ανατολική Μεσόγειος

Ελλάδα - Μικρά Ασία - Νότιος Ιταλία

15ος - 20ός αιώνας

CURZON, Robert - Μακεδονία

CURZON, Robert - Υπόλοιπες Εικόνες